Bij het schrijven van deze blog staat de zomer op het punt te beginnen. Dat betekent dat we weer graag en meer buiten komen. We gaan naar de stad, het strand en het bos en begeven ons op de gebruikelijke paden en daarbuiten. En dan kan het wel eens anders gaan dan je denkt: plotseling struikel je of blijf je ergens haken en val je op de grond. Soms met ernstige gevolgen. Je kijkt om en ziet een scheve of uitstekende stoeptegel.
Afhankelijk van de situatie en de omstandigheden kan de eigenaar van een terrein aansprakelijk worden gehouden voor een gevaarlijke situatie die tot een valpartij heeft geleid. Maar wanneer is zo’n situatie dan gevaarlijk? En wanneer is de eigenaar hiervoor aansprakelijk?
De zaak
De Rechtbank Den Haag heeft zich in maart 2021 uitgesproken over een dergelijke kwestie. Een vrouw had een afspraak in een ziekenhuis in Den Haag. Zij werd begeleid door haar dochter. De vrouw gebruikte een rolstoel die door haar dochter werd voortgeduwd. Na de afspraak in het ziekenhuis begaven zij zich naar hun auto. Op een gegeven moment duwde de dochter de rolstoel met daarin haar moeder naar een opgang van een stoep. Daar bleef de rolstoel ergens haken waardoor de vrouw uit de rolstoel viel en letsel opliep. Omdat het terrein eigendom was van de gemeente werd de gemeente aansprakelijk gesteld voor de letselschade.
De vrouw overlegde de volgende foto’s van de situatie:
Hier is duidelijk te zien dat de stoep op de een of andere manier is aangepast. Er waren rond de tijd van het ongeval ook diverse werkzaamheden op en om het terrein. Er is een tegel van een andere kleur geplaatst die aan een zijde omhoog steekt. Ook enkele tegels daarnaast lijken daar oorspronkelijk niet te horen. De vrouw had specifiek aangegeven waar zij met haar rolstoel bleef haken:
De pijl geeft de looprichting van de vrouw aan. Bij het kruis zou de rolstoel zijn blijven haken waardoor zij hieruit viel. Zij verklaarde letterlijk te zijn gelanceerd omdat de wielen van de rolstoel zo abrupt bleven haken.
Voor een beter beeld van de situatie werd later de volgende foto nog aangeleverd:
Hierop is beter te zien wat er aan de hand was. Er was een opgang naar de stoep waarvan één grote, hellende tegel ontbrak en werd vervangen door gewone stoeptegels. Het is ook goed te zien dat deze gewone stoeptegels niet goed aansloten bij de stoeprand. Aan de rechterzijde van de foto gaat dit mooi over in het hellinkje. Aan de linkerzijde steekt een soort bolletje van de stoeprand uit.
Gevaarlijke situatie
Is deze situatie nu een gevaarlijke situatie waarvoor de gemeente aansprakelijk is? Het slachtoffer stelde dat sprake was van een ernstig hoogteverschil tussen de weg en de tegels. Specifiek gaf zij aan dat dit hoogteverschil zeker 3 centimeter was en daarmee volgens bepaalde richtlijnen als een ernstig hoogteverschil moest worden beschouwd.
Een soortgelijke redenering volgde zij bij de ruimte tussen de tegels, de zogenaamde voegwijdte. Die was volgens haar meer dan 2 centimeter en daarmee ook te veel volgens dezelfde richtlijnen.
De gemeente bestreed de standpunten van de vrouw.
Hoogteverschil
De rechter volgde de vrouw helaas niet in haar stellingen. Allereerst kon de rechter niet inzien dat er sprake was van een hoogteverschil van 3 centimeter of meer. De gemeente gaf aan dat een stoeptegel 4,5 centimeter dik is. De rechter zag dat de tegel aan één zijde wat omhoog stak. Maar op basis van de foto ging men ervan uit dat het grootste deel van de tegel nog in de grond zat. Dus kon het niet zo zijn dat deze 3 centimeter omhoog stak.
Wat betreft de ruimte tussen de tegels gaf de rechter aan dat niet was onderbouwd dat die ruimte meer dan 2 centimeter was. Dit bleek in ieder geval niet uit de foto’s en was niet opgemeten.
De rechter benadrukte wel dat de ruimte aan de rechterkant van de oprit, bij het uitstekende “bolletje” (zie laatste foto), wat groot was. De gemeente moest toegeven dat dit niet ideaal was en dat hier normaliter een grote tegel hoorde te liggen die daar precies past. Maar uiteindelijk vond de rechter ook dit geen gevaarlijke situatie die zou moeten leiden tot aansprakelijkheid. Wat ook nog een rol speelde, was dat de vrouw op een van de foto’s heel specifiek had ingetekend wat de oorzaak was geweest van haar val. Dit zou namelijk de uitstekende tegel zijn geweest (waarbij zij een pijl en kruis had getekend) en niet de ruimte tussen de tegel en de stoeprand. De verklaringen over de toedracht werden pas later iets bijgesteld.
Conclusie van de rechter
Al met al concludeerde de rechter dat de stoepopgang de nodige oneffenheden vertoonde maar dat dit geen gevaarlijke situatie opleverde. De rechter vond dat de weg een acceptabele staat had. De gemeente had deze situatie daarna hersteld. Maar dat was voor de rechter geen reden om de weg alsnog gevaarlijk te vinden.
De aansprakelijkheid werd dan ook afgewezen en de vrouw kon haar letselschade niet verhalen op de gemeente.
Wat vind jij?
De rechter kon er gewoon niet omheen dat de situatie van de stoep en opgang absoluut niet de schoonheidsprijs verdiende. Maar het was dus niet genoeg om de gemeente verantwoordelijk te houden voor het ontstaan van het ongeval. Nou zeggen foto’s natuurlijk ook niet alles. Maar helaas had de rechter niet meer dan de foto’s tot zijn beschikking.
Wat vind jij? Is dit een gevaarlijke situatie? Of zijn dit situaties die acceptabel zijn?
Heb je zelf een gevaarlijke stoep gezien? Stuur ‘m dan nu in voor onze actie De Gevaarlijkste Stoep van Nederland!